Inleiding 
*hoe hij is beginnen schrijven - dankzij zijn vrouw
heeft intussen 20 boeken geschreven
laatste: Het bos, handb https://1drv.ms/f/s!AtTnBGNwpOPEqmWSEdbr2VjwVy5q. oek voor elke boswandeling
in het Duits komt er nog een nieuw boek uit in september

*probleem in Duitsland: 
*wetenschappelijk onderzoek/wetgeving bosbouw wordt gefinancierd en gestuurd vanuit nationaal Dept Bosbouw (?), die enkel interesse hebben in economische exploitatie van het bos
*onder politici zijn veel jagers 

*enkele vragen:
*hoe werkt watertoevoer in een boom? is niet duidelijk - dit is uitgewerkt in zijn boek 
*'s nachts kan je het water 'horen' in de boom
*we weten het niet, en er wordt geen onderzoek naar gedaan
*hoever reiken wortels van een boom? in principe zo breed als de kroon -denken we- maar in VS is populier waargenomen die kleintjes deed opschieten tot over 50 (?) m² - 40.000 stems Gaat dat dan om een en dezelfde boom? Of spreken we van een nieuw bos?
*Besluit: We weten niet veel over een boom - science is not interested in simple questions

Wat we weten over onze bomen/bossen is gebaseerd op 'beheerde bossen', niet op studie van bomen/bos an sich.('Is this a forest or a plantation?')
Met zijn Wald Akademie financiert hij niet-economisch wetenschappelijk onderzoek aan Universiteit van Aken, ook enkele vzw's en cursussen voor kinderen vanaf volgend jaar.

Over opvoeding
Een boom hoort traag te groeien (zie ook boek).
Als die snel groeit, ontwikkelt die cellen met veel lucht en wordt die hol na een hondertal jaar.
Als die traag groeit, is die veel weerbaarder, cellen zijn compacter.
Beuk heeft zware vruchten, omdat die kleintjes graag in buurt van moeder groeien.
Van alle scheuten is er maar één boom die plek van moederboom in zal nemen. Maar voor dat gebeurt, groeit die traag in schaduw van moeder.
De bomen die de 'belhamels' van de klas zijn en scheef groeien, riskeren er sneller tussenuit te vallen.
Soms komt de plek maar vrij 200 jaar later. Dan spurten de rechte 'jongeren' naar boven, op zoek naar een plek in het bladerdak.
Diegenen die dan niet in topconditie zijn, sterven. 
Er is dus een enorme sterfte onder de babybomen.
In bossen die worden beheerd, worden volwassen bomen omgehakt. Zo'n baby-boompje ziet plots licht en spurt naar boven, zo raakt dat boompje snel uitgeput en sterft een vroege dood (na 250j , een beuk kan vermoedlijk toch veel ouder worden.
-> er was hier ook nog een stukje over everzwijnen, bijvoederen van jagers (met maïs), onevenwicht in biotoop en kleine kans voor beuk om te overleven omdat niet alle everzwijnen gedood worden en ze vruchten/jonge planten opeten
-> best zou zijn om bijvoederen te verbieden, maar veel jagers dus onder politici die beslissen

Er is een spar ontdekt in Zweden die meer dan 9000 jaar oud is.
Niet zeker dat theorie over bomen die na de laatste ijstijd zich installeerden in het Noorden, klopt.
In Europa worden beuken niet ouder dan 120j, omdat ze dan zaagrijp zijn.
Ze zouden minstens 250j en veel langer kunnen leven.
We spreken van 'oerbossen' omdat er geen landbouw op gedaan is, maar we hebben geen bossen met oude bomen, op enkele reservaten in Roemenië na. Onze bossen lijken in ogen van iemand uit Gabon, op plantages.

Beetle die op olifant zonder oren gelijkt, is bij ons indicator van primair bos (zie zijn boek 'Het innerlijk leven van dieren').
Maar deze kever is slechts drie keer onderzocht...

Over bouw van bomen 
Takken van loofbomen groeien opwaarts, terwijl die van sparren licht neerwaarts hangen.
Dit is om de regen op te vangen als een rivier (zie boek), en zoveel mogelijk water te verzamelen bij de voet van de boom.
Beuk heeft 500 l water per dag nodig, in zomer is dat moeilijk.

Men weet nu dat bomen water pompen in de continenten. 
Vanuit de zee vliegen de wolken met regen aan, de bomen (coastal forests) nemen regen op en verdampen het water opnieuw, wat nieuwe wolken genereert.
Wolken komen uit bossen en vliegen met wind inwaarts.

Onze kleine Middeleeuwse Ijstijd zou wel eens te maken kunnen hebben met herstel van tropisch forestal coast line bij Amazone, die vernield werd door pre-Colombiaanse culturen van 'geoglyphs'
-> heeft hij het hier over de Nazca? Sofie, weet jij nog wat hij antwoordde op je vraag?
De regeneratie van zo'n boszone duurt 200 jaar.
Er is dus hoop.

Een boom produceert zuurstof en ook CO2.
Wanneer een boom wordt gehakt/sterft (?), laat die evenveel biomassa aan CO2 achter als hout dat die vertegenwoordigt.
Dat wordt houtskool als je er niets aan doet.
Sommige politici promoten gebruik/productie/verbranden van hout als oplossing voor klimaatcrisis. Het is onzin.
Pellets worden geproduceerd in VS, uitgevoerd naar Europa, waar het brandstof is voor fabrieken die daarmee hun ecologische voetstap reduceren.
Beter om minder energie verbruiken.

Sparren zweten niet zoveel als beuken.
Zweten is cooling down.
They're used to climate change if they are not cut down. They adapt.
Waar krijgen we dan ons hout van?
-> Dit antwoord heb ik gemist


Over solidariteit
Douglas spar voedt een oude Douglasspar-stronk die ze zeven jaar geleden ontdekt hebben.
Waarom doet die dat? Gaat het over solidariteit? Of is het misschien oude stronk die 'steelt' van gezonde boom?
Boomwortels geven toestemming voor bepaalde verbindingen, dus jonge boom is akkoord om oude boom te voeden.
Hypothese dat de oude bomen informatie opslaan, functioneren als hard disks.
Bomen kunnen bijv tellen. Waar komt die kennis vandaan?
Een appelboom kan warme dagen boven 20° tellen in de lente.
Beuk telt lengen van de dagen en dit 30 dagen lang, dat wil zeggen dat boom ook een 'geheugen' heeft.
Misschien heeft die stronk er iets mee te maken.

Over communicatie
Fotosynthese is verschil tussen planten en dieren.
Meer dan duizend jaar geleden maakten ratten deel uit van het rechtsysteem. Voor de Verlichting.
Ze hadden advocaten die stelden dat ze niet konden komen omdat er katten in de buurt waren ;-) en die hun rechten verdedigden om te mogen wonen op de hooizolder.
Na de Verlichting werden dieren als machines gezien.
Grondwet Zwitserland heeft planten altijd al als rechthebbend ingeschreven.
Bomen communiceren de hele tijd.
Je kan wortels horen knakken, boom zal groeien in richting van de knak.
Je kan elektrische schokken horen wanneer boom pijn heeft, die schreeuwt zoals wanneer een varken zonder narcose wordt geslacht/gecastreerd. 
Bomen communiceren ook met geuren, wanneer ze onder stress/in paniek zijn.

Bijv. soms ruikt het in een dennenbos als tijdens een vakantie in Spanje. 
In Spanje groeiden oorspronkelijk bossen met steeneiken. De parasoldennen hebben er te weinig water in de zomer.
Daarom geven ze die geur af.
Het is intussen bewezen dat je bloeddruk in zo'n dennenbos omhoog gaat, terwijl het in een beukenbos hier daalt.

About fun
We have strong connection with trees and wood and fire.
But we have lost the knowledge.
Toen ik dit bos begon open te stellen als begraafplaats, keek ik mijn ogen uit.
Ik liep dan rond met iemand die een boom mocht uitkiezen als plek, ze betalen ervoor.
Haast alle mensen kiezen kromme beuken... omdat hun leven bochtig is verlopen.
Het deed me heel anders kijken naar bomen.

Vraag: u zei al dat we beter geen vlees eten (machinale productie), is het dan wel een goed idee dat we planten eten?
Goeie vraag. Geen eenvoudig antwoord.
Geeft het voorbeeld van brood dat een collectie van geplette tarwe-embryo's is.
We should eat more consciously?
Het zijn communicerende wezens, voor hem is het vooral belangrijk hoe we hen voor de consumptie behandelen. 

Om verbinding met bomen te herstellen: we should have more fun with nature!
Look at tree as a plant elephant.
Van een olifant zijn we onder de indruk, of er nu onderzoek naar gevoerd is of niet (?)


About breaks & exhaustion
Forest in winter does not produce oxygen, trees sleep in winter.
And also at night.
You can observe that their branches are hanging down a bit.
We don't know why.
A city tree that lives next to a street lamp, dies more quickly.
vb: Heeft al iemand een appelboom aangeplant?
Hoe groot zijn de wortels van zo'n appelboom? Misschien een halve m² max, terwijl ze dubbel zo breed zouden moeten zijn als het boompje lang is.
Ze worden afgesneden omdat het boompje anders niet kan worden getransporteerd. 
Maar wat gebeurt, is dat ze in zijn hersens snijden. 
Ze zeggen dan dat de wortels niet diep in de grond groeien, en eerder oppervlakkig breed zijn, zoals bij beuk.
Maar het is enkel omdat ze zijn afgesneden.
Je kan boom best vanuit zaad laten groeien. 

We weten nog niet voldoende over die hersens/wortelsysteem van bomen.
Vogels werden lang als dom beschouwd, maar ze zijn erg slim/
Hun hersens groeien in clusters, dat van ons in layers, waarbij neocortex als belangrijkste wordt beschouwd. 
In hun bos werken ze samen met de Vlaamse gaai.
Die verspreidt vruchten in herfst op schuilplaatsen om zo de winter te overleven.
Hoeveel plekken zou jij kunnen onthouden?
Vlaamse gaai kan tot tienduizend verschillende schuilplaatsen onthouden.

Rijke communication tussen de vogels.
Raven zijn slim als chimpansees. Ze geven elkaar namen.
Als ze een andere raaf na lange tijd ontmoeten, dan groeten ze die met lage stem als ze die niet sympathiek vonden, of net met heel hoge stem als ze vrienden zijn.

Hoe gaan bomen naar het toilet?
Bladeren kleuren in herfst en vallen af.
Een keer per jaar, want bomen zijn langzame wezens.
Men gaat ervan uit dat ze clorofyl uit blad terugtrekken owv spaarzaamheid.
Maar het zou kunnen dat bomen die felle kleuren tonen in herfst, dat doen vanuit een 'showing off' hoe sterk ze wel niet zijn.
Show insects how strong they are, so you don't lay your eggs on me
Spruce puts off the last needle of seven years each year.

En dan nog iets over Wood Wide Web.
Heel kort. Mycelium helpt boom, maar vraagt een derde van productie van suikers als tegenprestatie.
Ze zijn ook onvoorspelbaar. Ze kunnen bijv suikers van beuk bij eik afleveren. Als dit hun overlevingskansen verhoogt, meer biodiversiteit.